Czytaj etykiety vol. III: Co oznacza E?

Czym jest "E"?

Kod "E" to po prostu numer chemicznego dodatku do żywności uznany przez instytucje UE za bezpieczny i dozwolony do użycia. Nie oznacza to jednak, że jest korzystny dla zdrowia. Lista "E" jest sporządzana przez Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności. Warto wiedzieć, że nie obejmuje ona dodatków smakowo-zapachowych identycznych z naturalnymi, ponieważ zgodnie z prawem unijnym nie trzeba ich specyfikować, gdy stężenie nie przekracza 1% masy produktu.

Pamiętaj, że lepiej wystrzegać się "ulepszaczy", które służą tylko temu, by uatrakcyjnić produkt. Im mniej składników - tym lepiej.

Ściąga z "E"

Zanim dogłębnie przeanalizuję używane w produkcji chemiczne dodatki i ich oznaczenia, wrzucam krótką ściągę z najczęściej stosowanych "E" którą możesz wydrukować i wrzucić do portfela.


Poniżej zamieszczam listę, dzięki której dowiesz się, czy w danym produkcie użyto barwnika, konserwantu itd oraz czy jest on nieszkodliwy, podejrzany, czy niebezpieczny.

"E100-199" - barwniki, pigmenty

nieszkodliwe:

E100 - kurkumina
E101 - ryboflawiny
E140 - chlorofile
E141 - kompleksy miedziowe chlorifili i chlorofilin
E153 - węgiel roślinny
E160a - karoteny
E161 - grupa ksantofili
E162 - betanina
E163 - antocyjany
E170 - węglan wapnia

podejrzane:

E171 - dwutlenek tytanu (dopuszczalne dzienne spożycie wynosi 0,5 mg/kg masy ciała)
E172 - tlenek żelaza (dopuszczalne dzienne spożycie wynosi 0,5 mg/kg masy ciała)

szkodliwe:

E102 - tartazyna (alergenna, niewskazana dla astmatyków, dzieci i kobiet w ciąży)
E104 - żółcień chinolowa (alergenna, niewskazana dla astmatyków)
E110 - żółcień pomarańczowa FCF (alergenna, niewskazana dla astmatyków, potencjalnie kancerogenna)
E120 - kwas karminowy (alergenny, niewskazany dla astmatyków, )
E122 - azorubina (alergenna, niewskazana dla astmatyków, potencjalnie kancerogenna)
E123 - amarant (alergenny, niewskazany dla astmatyków, dzieci i kobiet w ciąży)
E124 - czerwień koszenilowa A (alergenna, niewskazana dla astmatyków, możliwe, że kancerogenna)
E127 - erytrozyna (alergenna, może powodować światłowstręt, negatywnie wpływa na narządy wewnętrzne)
E131 - błekit patentowy 5 (alergenny, może powodować dolegliwości żołądkowo-jelitowe)
E132 - indygokarmin (alergenny, niewskazany dzieciom, potencjalnie kancerogenny)
E151 - czerń PN (alergenny, negatywnie wpływa na nerki)
E173 - aluminium (bardzo toksyczny, zakazany w Australii)
E174 - srebro (toksyczne, zakazane w Australii)

"E200-299" - konserwanty

nieszkodliwe:

E260 - kwas octowy
E261 - octan potasu
E262 - octany sodu
E263 - octan wapnia
E270 - kwas mlekowy

podejrzane:

E200 - kwas sorbowy (alergenny, dopuszczalne dzienne spożycie wynosi 25 mg/kg masy ciała)
E202 - sorbinian potasu (alergenny, dopuszczalne dzienne spożycie wynosi 25 mg/kg masy ciała)
E203 - sorbinian wapnia (alergenny, dopuszczalne dzienne spożycie wynosi 25 mg/kg masy ciała)
E221 - siarczyn sodu (dopuszczalne dzienne spożycie wynosi 0,7 mg/kg masy ciała)
E222 - wodorosiarczyn sodu (dopuszczalne dzienne spożycie wynosi 0,7 mg/kg masy ciała)
E223 - dwusiarczyn sodu (dopuszczalne dzienne spożycie wynosi 0,7 mg/kg masy ciała)
E224 - dwusiarczyn potasu (dopuszczalne dzienne spożycie wynosi 0,7 mg/kg masy ciała)
E226 - siarczyn wapnia (dopuszczalne dzienne spożycie wynosi 0,7 mg/kg masy ciała)
E227 - wodorosiarczyn wapnia (dopuszczalne dzienne spożycie wynosi 0,7 mg/kg masy ciała)
E239 - heksametylenotetraamina (dopuszczalne dzienne spożycie wynosi 0,15 mg/kg masy ciała)
E280 - kwas propionowy (w kontakcie ze skórą parzy ją, może powodować nieżyt nosa i żołądka)
E281 - propionian sodu (potencjalne zagrożenie dla mikrobioty jelitowej)
E282 - propionian wapnia (potencjalnie alergenny)
E283 - propionian potasu (potencjalne zagrożenie dla mikrobioty jelitowej)

szkodliwe:

E210 - kwas benzoesowy (alergenny, toksyczny dla układu nerwowego, wpływa negatywnie na płuca)
E211 - benzoesan sodu (działa drażniąco na układ pokarmowy, w połączeniu z wit. C może przekształcić się w rakotwórczy benzen)
E212 - benzoesan potasu (alergenny, działa drażniąco na układ pokarmowy)
E213 - benzoesan wapnia (alergenny, niewskazany dla dzieci)
E214 - benzoesan etylu (alergenny, potencjalnie kancerogenny)
E220 - dwutlenek siarki (niewskazany dla astmatyków, dopuszczalne dzienne spożycie wynosi 0,7 mg/kg masy ciała)
E230 - difenyl (dopuszczalne dzienne spożycie wynosi 0,05 mg/kg masy ciała)
E231 - fenylofelon (dopuszczalne dzienne spożycie wynosi 0,2 mg/kg masy ciała, niewskazany dla dzieci)
E232 - sól sodowa fenylo-fenolu (dopuszczalne dzienne spożycie wynosi 0,2 mg/kg masy ciała, niewskazany dla dzieci)
E249 - azotyn potasu (toksyczny, potencjalnie kancerogenny)
E250 - azotyn sodu (potencjalnie kancerogenny)
E251 - azotan sodu (podczaspodgrzewania może przekształcić się w azotyny)
E252 - azotan potasu (podczaspodgrzewania może przekształcić się w azotyny)

"E300-399" - antyutleniacze

nieszkodliwe:

E300 - kwas akrobinowy (witamina C)
E301 - askorbinian sodu
E302 - askorbinian wapnia
E304 - estry kwasów tłuszczowych i kwasu askorbinowego
E306-309 mieszanina tokoferoli
E322 - lecytyny
E325 - mleczan sodu
E326 - mleczan potasu
E335 - winiany sodu
E336 - winiany potasu
E337 - winiany wapnia
E339 - fosforany sodu
E340 - fosforany potasu
E341 - fosforany wapnia

podejrzane:

E311 - galusan oktylu (alergenny, niewskazany dla dzieci)
E312 - galusan dodecylu (alergenny, niewskazany dla dzieci)
E327 - mleczan wapnia (niewskazany dla dzieci)
E330 - kwas cytrynowy (może zaburzać wchłanianie wapnia)
E331 - cytryniany sodu (może zmieniać działanie niektórych leków)
E332 - cytryniany potasu (alergenny)
E333 - cytryniany wapnia (alergenny)
E334 - kwas L(+)-winowy (może wywołac biegunkę)
E338 - kwas fosforowy (wypłukuje wapń, hamuje wymioty)

szkodliwe:

E310 - galusan propylu (alergenny, niewskazany dla dzieci, utrudnia wchłanianie żelaza)
E320 - butylohydroksyanizol (BHA) (alergenny, negatywnie wpływa na narządy wewnętrzne, niewskazany dla dzieci)
E321 - butylohydroksytoluen (BHT) (alergenny, niewskazany dla astmatyków, kancerogenny)

"E400-499" - zagęszczacze, emulgatory, stabilizatory i inne środki zmieniające konsystencję produktów spożywczych

nieszkodliwe:

E400 - kwas alginowy
E401 - alginian sodu
E402 - alginian potasu
E404 - alginian wapnia
E410 - mączka chleba świętojańskiego
E412 - guma guar
E415 - guma ksantanowa
E422 - fosfatydy amonu
E440 - pektyny
E471 - mono- i diglicerydy kwasów tłuszczowych

podejrzane:

E405 - alginian glikolu propylenowego (alergenny, może wywierać efekt przeczyszczający)
E414 - guma arabska (alergenna, niewskazana dla astmatyków)
E420 - sorbitol (niewskazany dla dzieci i kobiet w ciąży, może wywierać efekt przeczyszczający i nasilać objawy jelita nadwrażliwego)
E450 - difosforany (mogą uszkadzać nerki, wypłukuje wapń)
E465 - etylometyloceluloza (może wywołać bóle brzucha, wzdęcia, biegunki)
E466 - guma celulozowa (może wywołać bóle brzucha, wzdęcia, biegunki)

szkodliwe:

E407 - karagen (może wywoływać owrzodzenie jelit)

"E500-599" - regulatory pH, spulchniacze

To na przykład kwas solny (E507), chlorek potasu (E508), kwas siarkowy (E513) czy wodorotlenek sodu (E524).Wiele z nich może wpływać negatywnie na nasze zdrowie, np. E508 chlorek potasu, który używany jest jako zamiennik soli; E525 wodorotlenek potasu, który może wywołać bóle żołądka.

"E600-699" - "ulepszacze", czyli wzmacniacze smaku i zapachu

Wzmacniacze smaku najczęściej dodawane są do produktów mięsnych, rybnych oraz do warzyw. Są to najczęściej pochodne kwasu glutaminowego (E620), kwasu guanylanowego (E626) oraz kwasu inozynowego (E630). Charakterystyczny dla tych substancji jest smak nazywany „umami”, czyli podobny do mięsnego. Najbardziej znanym wzmacniaczem smaku jest glutaminian sodu, czyli E621, którego powinno się unikać.

"E900-1299" - substancje zastępujące cukier

Mogą powodować problemy trawienne, więc lepiej zastąpić je naturalnymi słodzikami.

"E1300-1451" - skrobia modyfikowana

Odpowiadają za zagęszczanie i łączenie potraw.